سازمان‌های آتش نشانی با هدف اصلی نجات جان و مال انسان‌ها تشکیل شده‌اند؛ یک آتشنشان قادر است در شرایط بحرانی به یاری آسیب‌دیده‌گان بشتابد. این سازمان علاوه‌بر اطفاء حریق، وظیفه امدادرسانی به شهروندان را در تصادفات، گیرافتادن در چاه، آسانسور، گم‌شدن در کوهستان یا جنگل، گرفتن حیوانات وحشی و… را برعهده دارد. بنابراین آتشنشان‌ها غیر از وسایل و تجهیزات مقابله با آتش، به ابزارهای دستی نیز مجهز هستند تا در هنگام نیاز از آن‌ها استفاده نمایند. در ادامه قصد داریم در خصوص ابزار دستی آتش نشانی مطالب مفیدی را ارائه دهیم.
ابزار دستی آتش نشانی شامل موارد مهم و کاربردی می‌شود، که وجود هر کدام در هنگام نیاز ضروری محسوب می‌شوند. این تجهیزات در شرایط و مکان‌های مختلفی به کمک آتشنشان‌ها می‌آیند. در ادامه نمونه‌های مهم این ابزار و کاربرد آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
از این محصول به جهت باز و بسته کردن شیرهای آتش نشانی، درب بشکه و قسمت‌هایی که به راحتی و با دست باز نمی‌شوند، استفاده می‌گردد. جنس این آچار از فلز است که به جهت کارایی بهتر روی آن با محافظ لاستیکی پوشانده شده است. به این محصول آچار کوپلینگ نیز می‌گویند. از مزیت‌های آچار کوپلینگ می‌توان به مقاومت بالا، سهولت در استفاده، عایق در برابر گرما و عایق در برابر جریان الکتریسیته اشاره کرد.
این ابزار وسیله ساده‌ای است که جهت باز و بسته کردن شیرهای ایستاده آتش نشانی استفاده می‌شود.
این ابزار به جهت باز و بسته کردن اتصالات شلنگ و شیرهای آتش نشانی در سایز 1، 1/2 الی 6 اینچ مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بعضی قسمت‌های شهر شیرهای آتش نشانی را حتماً دیده‌اید. با کمک آچار کوپلینگ بزرگ این شیرها را باز می‌کنند و برای اطفاء حرق استفاده می‌نمایند.
آچار کوپلینگ کوچک جهت باز و بسته کردن اتصالات شلنگ آتش نشانی و شیر هایدانت سایز 1 الی 5/2 اینچ استفاده می‌گردد. این وسیله نیز همان کاربرد کوپلینگ بزرگ را دارد.
این ابزار از تجهیزات بسیار مهم و ضروری آتش نشانی محسوب می‌شود که به جهت گرفتن مار یا خزندگان خطرناک در خانه و طبیعت کاربرد دارد. طول انبر مارگیر در حالت بسته 5/1 متر و در حالت باز به 3 متر می‌رسد. دسته این ابزار از فولاد ضد زنگ ساخته شده است و قسمت جلویی انبر قادر است مارهای زیادی را در خود جای دهد. به جهت جلوگیری از سُر خوردن دسته و ایجاد چسبندگی جهت بالا رفتن ایمنی، در قسمت دسته انبر لاستیک ضد لغزش کار شده است.
این ابزار یک میله استوانه‌ای است که اغلب از جنس فولاد و در اندازه آن 30 الی 135 سانتی‌متر ساخته می‌شود. انتهای دیلم میخ کش به صورت تیز یا تخت ساخته می‌شود اما قسمت نوک آن سرپنجه‌ای و دوشاخه است. یکی از کاربردهای دیلم میخ کش درآوردن میخ و محصولات مشابه آن است که به راحتی این کار را انجام می‌دهد.
این ابزار موجود در مجموعه ایران سیفتی اهرمی است که جهت سوراخ کردن، کوبیدن، پیچاندن و برش دادن از آن استفاده می‌گردد. دیلم سرکج برای ورود به مکان‌هایی که دچار حریق هستند یا خودروها در سانحه رانندگی، کاربرد دارد. این ابزار دارای یک چنگال با انحنای ملایم است که مانند یک اهرم از آن استفاده می‌شود. طراحی این ابزار به گونه‌ای است که به کمک آن و با اعمال فشاری اندک، قفل و زنجیر را می‌توان از هم باز کرد.
این ابزار از قطعات فولادی ساخته شده است و با طول 35 الی 105 سانتی‌متر بسیار مقاوم و باکیفیت است. قسمت تیغه‌ها و اهرم قیچی قفل بُر به روش آهنگری فورج شده است، دهانه این قیچی قابلیت تنظیم دارد و برای بریدن هر گونه قفل و موانع فلزی استفاده می‌گردد.
این ابزار در قسمت دسته، از جنس پلاستیک و در قسمت سر نوک تیز، از جنس فولاد ساخته شده است. از شیشه شکن به جهت شکستن شیشه پنجره خودرو در هنگام تصادف، شکستن شیشه در قطار هنگام خطر و آتش‌سوزی و… استفاده می‌شود. این ابزار سبک، قابل حمل است و حجم کمی دارد.
در هنگام کمک رسانی به جهت از بین بردن موانع حین انجام عملیات از این ابزار استفاده می‌گردد. دسته این محصول ایران سیفتی از جنس چوب و فایبرگلاس ساخته شده و لبه‌های تیز و برنده‌ای دارد. در مواقعی که شخصی در موقعیت خطرناکی قرار داشته باشد و نیاز باشد تا موانع اطراف وی جهت یاری رساندن از بین برود، از تبر دسته کوتاه استفاده می‌شود.
تبر دسته بلند، یک دسته بلند و خوش دست دارد که از جنس فایبر گلاس ساخته شده و به همین علت وزن سبکی دارد و عایق حرارتی است.
چراغ به عنوان یک وسیله دیداری وظیفه اطلاع رسانی و هشدار برعهده دارد، افراد ناشنوا با دیدن چراغ چشمک‌زن از خطر آگاه می‌شوند. همچنین این چراغ‌ها که به رنگ قرمز هستند در عملیات‌های نجات مانند پیداکردن گمشده در جنگل یا بیرون آوردن فرد مصدوم از چاه نیز کاربرد دارند.
